The Oxford Book of Latin Verse Part 45

NVLLA sors longa est: dolor ac uoluptas inuicem cedunt; breuior uoluptas.

ima permutat leuis hora summis: ille qui donat diadema fronti, quem genu nixae tremuere gentes, cuius ad nutum posuere bella Medus et Phoebi propioris Indus et Dahae Parthis equitem minati, anxius sceptrum tenet et mouentis cuncta diuinat metuitque casus mobilis rerum dubiumque tempus.

Vos quibus rector maris atque terrae ius dedit magnum necis atque uitae, ponite inflatos tumidosque uultus: quicquid a uobis minor expauescit, maior hoc uobis dominus minatur; omne sub regno grauiore regnum est.

quem dies uidit ueniens superb.u.m, hunc dies uidit fugiens iacentem.

Nemo confidat nimium secundis, nemo desperet meliora la.s.sis: miscet haec illis prohibensque Clotho stare Fortunam rotat omne fatum.

nemo tam diuos habuit fauentis crastinum ut posset sibi polliceri: res deus nostras celeri citatas turbine uersat.

_244. The Saying of Orpheus_

VERVM est quod cecinit sacer Thressae sub Rhodopes iugis aptans Pieriam chelyn Orpheus Calliopae genus, aeternum fieri nihil.

Illius stet.i.t ad modos torrentis rapidi fragor, oblitusque sequi fugam amisit liquor impetum; et dum fluminibus mora est, defecisse putant Geten Hebrum Bistones ultimi.

aduexit uolucrem nemus et silua residens uenit: aut si qua aera peruolat, auditis uaga cantibus ales deficiens cadit; abrumpit scopulos Athos Centauros obiter ferens, et iuxta Rhodope stet.i.t laxata niue cantibus; et querc.u.m fugiens suam ad uatem properat Dryas; ad cantus ueniunt tuos ipsis c.u.m latebris ferae, iuxtaque inpauidum pecus sedit Marmaricus leo nec dammae trepidant lupos et serpens latebras fugit.

Quin per Taenarias foris manis c.u.m tacitos adit maerentem feriens chelyn, cantu Tartara flebili et tristis Erebi deos uidit nec timuit Stygis iuratos superis lacus.

haesit non stabilis rota uicto languida turbine, increuit t.i.tyi iecur, dum cantus uolucris tenet; et uinci lapis improbus et uatem uoluit sequi; tunc primum Phrygius senex undis stantibus immemor excussit rabidam sitim nec pomis adhibet ma.n.u.s.

auditum quoque nauita, inferni ratis aequoris nullo remigio uenit.

sic c.u.m uinceret inferos Orpheus carmine funditus, consumptos iterum deae supplent Eurydices colus!

sed dum respicit immemor nec credens sibi redditam Orpheus Eurydicen sequi, cantus praemia perdidit: quae nata est iterum perit.

tunc, solamina cantibus quaerens, flebilibus modis haec Orpheus cecinit Getis: Leges in superos datas et qui tempora digerit quattuor praecipitis deus anni, disposuit uices; nulli non auidi colus Parcas stamina nectere: quod natum est, pat.i.tur mori.

Vati credere Thracio deuictus iubet Hercules.

iam, iam legibus obrutis mundo c.u.m ueniet dies, australis polus obruet quicquid per Libyam iacet et sparsus Garamas tenet; arctous polus obruet quicquid subiacet axibus et siccus Boreas ferit.

amisso trepidus polo t.i.tan excutiet diem.

caeli regia concidens ortus atque obitus trahet atque omnis pariter deos perdet mors aliqua et chaos, et mors fata nouissima in se const.i.tuet sibi.

quis mundum capiet locus?

discedet uia Tartari, fractis ut pateat polis?

an quod diuidit aethera a terris spatium sat est et mundi nimium malis?

quis tantum capiet nefas, fratrum quis superans locus pontum Tartara sidera regna unus capiet tria?

L. IVNIVS MODERATVS COLVMELLA

10-80 A.D.

_245. The Flowery Spring_

QVIN et odoratis messis iam floribus instat: iam uer purpureum, iam uersicoloribus anni fetibus alma parens pingi sua tempora gaudet.

iam Phrygiae loti gemmantia lumina promunt et coniuentis oculos uiolaria soluunt, oscitat et leo et ingenuo confusa rubore uirgineas adaperta genas rosa praestat honores caelitibus templisque Sabaeum miscet odorem.

nunc uos Pegasidum comites Acheloidas oro Maenaliosque choros Dryadum nymphasque Napaeas, quae colitis nemus Amphrysi, quae Thessala Tempe, quae iuga Cyllenes et opaci rura Lycaei antraque Castaliis semper rorantia guttis, et quae Sicanii flores legistis Halaesi c.u.m Cereris proles uestris intenta ch.o.r.eis aequoris Hennaei uernantia lilia carpsit raptaque, Lethaei coniunx mox facta tyranni, sideribus tristis umbras et Tartara caelo praeposuit Ditemque Ioui letumque saluti et nunc inferno pot.i.tur Proserpina regno: uos quoque iam posito luctu maestoque timore huc facili gressu teneras aduert.i.te plantas tellurisque comas sacris aptate canistris.

hinc nullae insidiae nymphis, non ulla rapina; casta Fides n.o.bis colitur sanctique Penates.

omnia plena iocis, securo plena cachinno, plena mero, laetisque uirent conuiuia pratis.

nunc uer egelidum, nunc est mollissimus annus, dum Phoebus tener ac tenera dec.u.mbere in herba suadet et arguto fugientis gramine fontis nec rigidos potare iuuat nec sole tepentis.

iamque Dionaeis redimitur floribus hortus, iam rosa mitescit Sarrano clarior ostro.

nec tam nubifugo Borea Latonia Phoebe purpureo radiat uultu, nec Sirius ardor sic micat aut rutilus Pyrois aut ore corusco Hesperus, Eoo remeat c.u.m Lucifer ortu, nec tam sidereo fulget Thaumantias arcu, quam nitidis hilares conlucent fetibus horti.

quare age uel iubare exorto iam nocte suprema, uel dum Phoebus equos in gurgite mersat Hibero, sicubi odoratas praetexit amaracus umbras, carpite, narcissique comas sterilisque balausti.

et tu, ne Corydonis opes despernat Alexis, formoso Nais puero formosior ipsa fer calathis uiolam et nigro permixta ligustro balsama c.u.m casia nectens croceosque corymbos sparge mero Bacchi, nam Bacchus condit odores.

et uos, agrestes, duro qui pollice mollis demet.i.tis flores, cano iam uimine textum sirpiculum ferrugineis c.u.mulate hyacinthis.

iam rosa distendat contorti stamina iunci pressaque flammeola rumpatur fiscina calta.

mercibus ut uernis diues Vortumnus abundet, et t.i.tubante gradu, multo madefactus Iaccho, aere sinus gerulus plenos grauis urbe reportet

ANONYMOUS

54-5 A.D.

_246. Redeunt Saturnia Regna_

(GLYCERANVS. MYSTES)

_Gl._ QVID tacitus, Mystes? _My._ curae mea gaudia, turbant: cura dapes sequitur, magis inter pocula surgit et grauis anxietas laetis inc.u.mbere gaudet.

_Gl._ non satis accipio. _My._ nec me iuuat omnia fari.

_Gl._ forsitan imposuit pecori lupus? _My._ haud timet hostis turba canum uigilans. _Gl._ uigiles quoque somnus ob.u.mbrat.

_My._ altius est, Glycerane, aliquid, non quod patet: erras.

_Gl._ atquin turbari sine uentis non solet aequor.

_My._ quod minime reris, satias mea gaudia uexat.

_Gl._ deliciae somnusque solent adamare querelas.

_My._ ergo si causas curarum scire laboras--

_Gl._ quae spargit ramos, tremula nos uestiet umbra ulmus, et in tenero corpus summittere prato herba iubet: tu dic quae sit tibi causa tacendi.

_My._ cernis ut adtrito diffusus caespite pagus annua uota ferat sollemnisque imbuat aras?

spirant templa mero, resonant caua tympana palmis, Maenalides teneras duc.u.n.t per sacra ch.o.r.eas, tibia laeta canit, pendet sacer hircus ab ulmo et iam nudatis ceruicibus exuit exta.

ergo nunc dubio pugnant discrimine nati et negat huic aeuo stolidum pecus aurea regna?

Saturni rediere dies Astraeaque uirgo tutaque in antiquos redierunt saecula mores.

condit secura totas spe messor aristas, languescit senio Bacchus, pecus errat in herba, nec gladio metimus nec clausis oppida muris bella tacenda parant; nullo iam noxia partu femina quaec.u.mque est hostem parit. arua iuuentus nuda fodit tardoque puer domifactus aratro miratur patriis pendentem sedibus ensem.

est procul a n.o.bis infelix gloria Sullae trinaque tempestas, moriens c.u.m Roma supremas desperauit opes et Martia uendidit arma.

nunc tellus inculta nouos parit ubere fetus, nunc ratibus tutis fera non irascitur unda; mordent frena tigres, subeunt iuga saeua leones.

casta faue, Lucina: tuus iam regnat Apollo!

C. CALPVRNIVS SICVLVS

circa 55 A.D.