Readings from Latin Verse Part 4

IX. MARTIAL.

_1. Misplaced Eloquence._

Non de vi neque caede nec veneno, sed lis est mihi de tribus capellis: vicini queror has abesse furto.

Hoc iudex sibi postulat probari: tu Cannas Mithridatic.u.mque bellum 5 et periuria Punici furoris et Sullas Mariosque Muciosque magna voce sonas manuque tota.

Iam dic, Postume, de tribus capellis.

_VI. 19._

_2. A Wise Precaution._

Cur non mitto meos tibi, Pontiliane, libellos?

Ne mihi tu mittas, Pontiliane, tuos.

_VII. 3._

_3. An Improbable Situation._

Saepe rogare soles, qualis sim, Prisce, futurus, si fiam locuples simque repente potens.

Quemquam posse putas mores narrare futuros?

Dic mihi, si fias tu leo, qualis eris?

_XII. 92._

_4. The Country Resident seeking City Markets._

Capena grandi porta qua pluit gutta Phrygiumque Matris Almo qua lavat ferrum, Horatiorum qua viret sacer campus et qua pusilli fervet Herculis fanum, Faustine, plena Ba.s.sus ibat in raeda, 5 omnes beati copias trahens ruris.

Illic videres frutice n.o.bili caules et utrumque porrum sessilesque lactucas pigroque ventri non inutiles betas.

Illic coronam pinguibus gravem t.u.r.dis 10 leporemque laesum Gallici canis dente nondumque victa lacteum faba porc.u.m.

Nec feriatus ibat ante carrucam, sed tuta faeno cursor ova portabat.

Urbem petebat Ba.s.sus? Immo rus ibat. 15 _III. 47._

_5. The Miniature Farm._

Donasti, Lupe, rus sub urbe n.o.bis; sed rus est mihi maius in fenestra.

Rus hoc dicere, rus potes vocare?

in quo ruta facit nemus Dianae, argutae tegit ala quod cicadae, 5 quod formica die comedit uno, clusae cui folium rosae corona est; in quo nec cuc.u.mis iacere rectus, nec serpens habitare tota possit, erucam male pascit hortus unam, 10 consumpto moritur culex salicto, et talpa est mihi fossor atque arator.

Non boletus hiare, non mariscae ridere aut violae patere possunt.

Fines mus populatur et colono 15 tamquam sus Calydonius timetur.

Et sublata volantis ungue Prognes in nido seges est hirundinino.

Vix implet cochleam peracta messis et mustum nuce condimus picata. 20 Errasti, Lupe, littera sed una.

Nam quo tempore praedium dedisti, mallem tu mihi prandium dedisses.

_XI. 18. 1-7, 10-20, 23-27._

_6. 'Carpe Diem.'_

Cras te victurum, cras dicis, Postume, semper.

Dic mini, cras istud, Postume, quando venit?

Quam longe cras istud, ubi est? Aut unde petendum?

Numquid apud Parthos Armeniosque latet?

Iam cras istud habet Priami vel Nestoris annos. 5 Cras istud quanti, dic mihi, possit emi?

Cras vives? Hodie iam vivere, Postume, serum est: ille sapit, quisquis, Postume, vixit heri.

_V. 58._

_7. Secrets of Happiness._

Vitam quae faciant beatiorem, iucundissime Martialis, haec sunt: res non parta labore, sed relicta; non ingratus ager, focus perennis; lis numquam, toga rara, mens quieta; 5 vires ingenuae, salubre corpus; prudens simplicitas, pares amici; convictus facilis, sine arte mensa; nox non ebria, sed soluta curis; non tristis torus, et tamen pudicus; 10 somnus, qui faciat breves tenebras; quod sis, esse velis nihilque malis; summum nec metuas diem, nec optes.

_X. 47._

_8. After the Great Eruption._

Hic est pampineis viridis modo Vesbius umbris, presserat hic madidos n.o.bilis uva lacus.

Haec iuga quam Nysae colles plus Bacchus amavit, hoc nuper Satyri monte dedere choros.

Haec Veneris sedes, Lacedaemone gratior illi, 5 hic locus Herculeo numine clarus erat.

Cuncta iacent flammis et tristi mersa favilla: nec superi vellent hoc licuisse sibi.

_IV. 44_

_9. Porcia._

Coniugis audisset fatum c.u.m Porcia Bruti et subtracta sibi quaereret arma dolor, 'Nondum scitis' ait 'mortem non posse negari?

Credideram, fatis hoc docuisse patrem.'

Dixit et ardentes avido bibit ore favillas: 5 i nunc et ferrum, turba molesta, nega.

_I. 42._

_10. 'Paete, non dolet.'_

Casta suo gladium c.u.m traderet Arria Paeto, quem de visceribus strinxerat ipsa suis, 'siqua fides, vulnus quod feci non dolet,' inquit; 'sed quod tu facies, hoc mihi, Paete, dolet.'

_I. 13._

_11. Paris' Epitaph._

Quisquis Flaminiam teris, viator, noli n.o.bile praeterire marmor.

Urbis deliciae salesque Nlli, ars et gratia, lusus et voluptas, Romani decus et dolor theatri 5 atque omnes Veneres Cupidinesque hoc sunt condita, quo Paris, sepulcro.

_XI. 13.

_12. Genuine and Counterfeit Grief._

Puella senibus dulcior mihi cygnis, agna Galaesi mollior Phalantini, concha Lucrini delicatior stagni, cui nec lapillos praeferas Erythraeos, nec modo politum pecudis Indicae dentem, 5 nivesque primas liliumque non tactum; quae crine vicit Baetici gregis vellus Rhenique nodos aureamque nitellam; fragravit ore, quod rosarium Paesti, quod Atticarum prima mella cerarum, 10 quod sucinorum rapta de manu gleba; cui comparatus indecens erat pavo, inamabilis sciurus et frequens phoenix: adhuc recenti tepet Erotion busto, quam pessimorum lex amara fatorum 15 s.e.xta peregit hieme, nec tamen tota, nostros amores gaudiumque lususque.

Et esse tristem me meus vetat Paetus, pectusque pulsans pariter et comam vellens: 'Deflere non te vernulae pudet mortem? 20 Ego coniugem' inquit 'extuli, et tamen vivo, notam, superbam, n.o.bilem, locupletem.'

Quid esse nostro fortius potest Paeto?

Ducenties accepit, et tamen vivit.

_V. 37._

_13. Epitaph on Little Erotion._

Hanc tibi, Fronto pater, genetrix Flacilla, puellam oscula commendo deliciasque meas, parvula ne nigras horrescat Erotion umbras oraque Tartarei prodigiosa canis.

Impletura fuit s.e.xtae modo frigora brumae, 5 vixisset totidem ni minus illa dies.

Inter tam veteres ludat lasciva patronos et nomen blaeso garriat ore meum.

Mollia non rigidus caespes tegat ossa, nec illi, terra, gravis fueris: non fuit illa tibi. 10 _V. 34._